การเปลี่ยนนามสกุลในหนังสือเดินทางไทย

          พบกันอีกครั้งกับสาระกงสุลน่ารู้ค่ะ ในวันนี้ขอหยิบยกอีกประเด็นหนึ่งที่มีประชาชนให้ความสนใจ คือการขอเปลี่ยนนามสกุลในเล่มหนังสือเดินทางไทย ภายหลังจากที่ได้ทำการสมรสหรือหย่าที่สหรัฐฯ และตามกฎหมายของสหรัฐฯ ซึ่งหลายท่านยังคงมีความเข้าใจผิดที่ว่า ตนสามารถถือเอกสารทะเบียนสมรสหรือทะเบียนหย่าที่ออกโดยทางการสหรัฐฯ และนำมายื่นที่ฝ่ายกงสุลของสถานทูตฯ หรือสถานกงสุลใหญ่ พร้อมทั้งคำร้องขอทำหนังสือเดินทาง เจ้าหน้าที่ก็จะสามารถเปลี่ยนนามสกุลให้บนพาสปอร์ตเล่มใหม่ได้ทันที ซึ่งจริงๆ แล้ว หลักการที่ถูกต้อง คือ ผู้ร้องจะต้องนำเอกสารทะเบียนสมรสหรือทะเบียบหย่าที่ออกโดยทางการสหรัฐฯ ไปดำเนินการผ่านขั้นตอนใน 2 ส่วน ทั้งที่ในสหรัฐฯ และที่ประเทศไทย ตามลำดับ ดังนี้

1. การดำเนินการในสหรัฐฯ ผู้ร้องจะต้องนำเอกสารทะเบียนสมรสหรือทะเบียนหย่าที่ออกโดยทางการสหรัฐฯไปรับรองเอกสาร (legalizing documents) ตามขั้นตอน 3 ขั้นตอน ตามลำดับ ดังนี้
(1) ที่ Secretary of State ในมลรัฐที่ออกเอกสารนั้นๆ
(2) ที่ Department of State ที่กรุงวอชิงตัน ดีซี และ
(3) ที่ฝ่ายกงสุลของสถานเอกอัครราชทูตฯ

2.  การดำเนินการที่ประเทศไทย เมื่อดำเนินการตามข้อ 1 แล้วเสร็จ ขั้นต่อไปคือการนำเอกสารทะเบียนสมรสหรือทะเบียนหย่าที่ออกโดยทางการสหรัฐฯ ดังกล่าวไปแปลและรับรองคำแปลที่กองสัญชาติและนิติกรณ์ กรมการกงสุล กระทรวงการต่างประเทศ จากนั้น ให้นำเอกสารทั้งหมดไปยื่นต่อสำนักงานเขต/อำเภอ เพื่อทำการเปลี่ยนข้อมูลบุคคลของผู้ร้องในฐานข้อมูลของกระทรวงมหาดไทย หรือที่เรียกว่า “การบันทึกสถานะแห่งครอบครัว” ซึ่งขั้นตอนในข้อ 2 นี้ ผู้ร้องสามารถเดินทางไปดำเนินการด้วยตัวเอง หรือทำเรื่องมอบอำนาจให้ผู้อื่น (ผู้ที่ได้รับมอบอำนาจ) ดำเนินการให้แทนได้

เมื่อการดำเนินการตามข้อ 1 และ 2 แล้วเสร็จ ผู้ร้องก็สามารถนำเอกสารทั้งหมด ซึ่งก็จะมีนามสกุลใหม่ปรากฎอยู่ในทะเบียนบ้าน ไปยื่นประกอบคำร้องขอทำหนังสือเดินทางเล่มใหม่ ซึ่งหนังสือเดินทางเล่มใหม่ที่จะได้นี้ ก็จะปรากฏนามสกุลใหม่ของผู้ร้อง ตามที่ผู้ร้องได้ไปเปลี่ยนข้อมูลบุคคลไว้กับกระทรวงมหาดไทยแล้วนั่นเองค่ะ ขอสรุปผังขั้นตอนตามข้อ 1 และ 2 ข้างบนย่อๆ ดังนี้นะคะ :
แผนผังขั้นตอนการเปลี่ยนนามสกุล

            สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติม ท่านสามารถเขียนอีเมล์มาสอบถามได้ที่แผนกประชาสัมพันธ์ ฝ่ายกงสุลของสถานทูตฯ
ที่ [email protected] แล้วพบกันใหม่ในฉบับหน้าค่ะ
____________________________________________________________
ณัฐพร – รายงาน
25 มีนาคม 2559